Opleiding

Naar menu Selius

Basisschool

In de tijd van Selius heette het basisonderwijs het lagere onderwijs.
Uiteraard zal Selius naar de lagere school gegaan zijn, hij komt uit een welvarend gezin. Er was er een school in Oosterend, dus hij hoefde geen lange afstand af te leggen.

Hij heeft les gekregen van schoolmeester Wigger Arnoldus Baars die op 4 november 1844 werd benoemd. Hij kwam van Balk waar hij 2e rang schoolmeester en ondermeester was geweest. Zijn traktement was f 140,- van de kerk omdat hij ook organist was, een extra f 60,- als extra toelage van de kerk, de opbrengst van 2-65-20 bunder weiland (ongeveer f 130,-), de schoolpenningen van ongeveer 100 leerlingen en een vrije woning met tuin. Hij heeft in Oosterend gewerkt tot 1883.

We weten dus dat Selius met ongeveer 100 anderen op school zat. Omdat hij net na de wet van 1848 wordt geboren, zal hij wel met leeftijdsgenoten in een klas hebben gezeten en zal meester Baars extra onderwijzers hebben aangenomen.

 

Basisonderwijs in de tijd van Selius

Begin 1800 worden de vakken lezen, schrijven, rekenen en Nederlands taal verplicht. Alles dat met het geloof te maken heeft, wordt nu de verantwoording van de kerk zelf. Er is dan dus uitsluitend openbaar onderwijs. De boeken die gebruikt worden hebben alleen wel een duidelijke protestantse achtergrond, dus helemaal vrij van iedere godsdienstige invloed is het onderwijs dan niet.
In 1848 wordt er een wet aangenomen die bepaalt dat er voor iedereen toegankelijke en goed ingerichte (frisse lucht en licht) openbare scholen moeten zijn. Daarnaast wordt er de vrijheid gegeven om bijzondere scholen op te richten, die worden alleen niet vanuit overheidswege gefinancierd.
Er worden vanaf die tijd schoolgebouwen gebouwd aan de gestelde eisen voldoen. Daarnaast ontstaan er klassen, in plaats van dat kinderen van alle leeftijden in één klaslokaal zitten. De pech voor sommigen was wel dat je nu ook kon blijven zitten.

Voorheen kon iedereen onderwijzer worden, vanaf 1848 komen er opleidingen om meester te kunnen worden. Er komen ook betere leermethodes, zoals het leren rekenen met behulp van een telraam of het leren lezen volgens de klankmethode.
Lijfstraffen zijn dan verboden in plaats daarvan komt de nadruk wat meer op belonen te liggen. Nu moeten we niet te optimistisch hierover zijn, hoewel lijfstraffen verboden waren in die tijd, hield niet iedere onderwijzer zich daaraan. Ook waren er straffen waarbij de kinderen voor gek werden gezet en dat is misschien soms nog erger geweest dan een tik op de vingers.

In 1857, Selius is dan 8 jaar oud, komt er een wet met als doel kwaliteitsverbetering van het onderwijs. De vakken geschiedenis, kennis der natuur, meetkunde en muziek worden verplicht, naast lezen, schrijven, rekenen en de Nederlandse taal. Onderwijzers krijgen recht op een pensioen en het minimumsalaris ligt vast.
Ondanks dat er voor de kinderen veel voorzieningen/wetten om te kunnen leren worden gerealiseerd, gaan niet alle kinderen naar school. Er zijn ook kinderen die hun ouders thuis of op het land moeten helpen. Tijdens de industrialisatie (vanaf 1860) werken de kinderen in fabrieken en wordt de kinderarbeid een probleem. Het werk in die fabrieken is zwaar en de werktijden zijn lang. De kinderen zien vaak geen daglicht meer. Bij wet, in 1874, wordt bepaald dat arbeid in de fabrieken voor kinderen tot 12 jaar verboden is, helaas is daar geen goede controle op en blijft kinderarbeid nog lange tijd bestaan.

 

Middelbare school

We weten niet of Selius na de lagere school ook nog een andere opleiding heeft gedaan. Er is niets over terug te vinden. Toch, gezien het feit dat hij in zijn latere leven veelvuldig opgetreden is als secretaris, zal hij vast iets van een vervolgopleiding genoten hebben.

 

Architect

Het is niet helemaal zeker, maar het lijkt er sterk op dat Selius op zijn 17e jaar les heeft gehad van vader of zoon Stoett, architecten in Leeuwarden. Zie meer hierover in het hoofdstuk Selius als architect.
Buiten het onderwijs op school zal hij ook binnen het bedrijf van zijn vader en opa in de praktijk opgeleid zijn. Hij wordt al op zijn 17e jaar timmerman genoemd.

Bronnen en foto’s: debrugipabo.nl, koken-kunst-kouten-50plusser.nl, scrittura-elegante.nl, onderwijsgeschiedenis.nl, fryske-akademy.nl, tekstpartner.nl

 

Naar menu Selius