Kunstcollectie van Heinrich

Wat er bij het nageslacht van Heinrich vooral over hem bekend is gebleven, is het feit dat hij eigenaar en directeur was van een broodfabriek en dat hij een omvangrijke kunstcollectie bezat.
Dat de omvang van de collectie rijk is geweest, zien we bevestigd als er in 1924 een deel van geveild wordt. Een deel, want bij zijn overlijden was er nog steeds sprake van een collectie.
We weten ook dat hij lid was van van de Pulchri Studio in Den Haag en dat daar een kunstbeschouwing wordt gedaan waarbij gebruik gemaakt wordt van zijn verzamelde werk en dat hij in 1915 een kunstwerk schenkt voor het goede doel.
Zijn verzameling komt her er der ook nog op een andere manier ter sprake.

Willem de Zwart – Stilleven met wijnglas

In het tijdschrift Onze Kunst verschijnt in 1910 een artikel over de schilder Willem de Zwart. In dat artikel is een zwart/wit afbeelding te zien van één van zijn schilderijen, stilleven met wijnglas. Dit schilderij is bovenaan de pagina in kleur te zien. Willem schilderde het rond 1887 en het is nu te bewonderen in het Kröller Möller museum.In 1910 was het in bezit van Heinrich, zo vermeldt het tijdschrift Onze Kunst.

Marinus van der Maarel – Jongensportret

Marinus van der Maarel is een schilder van de Haagsche School. Hij wordt gezien als een telg van deze school uit de tweede generatie. Marinus wordt geboren in Den Haag op 1 september 1957 en is dus negen jaar ouder dan Heinrich. Vanaf 1884 werd veel van Van der Maarels werk, samen met dat van Willem en Jacob Maris, Anton Mauve en George Breitner tentoongesteld en verkocht in de Haagse vestiging van Van Wisselingh & Co. op het Buitenhof. Buiten dat Heinrich de schilder bij de Pulchri studio gesproken zal hebben, heeft hij misschien ook wel bij Van Wisselingh & Co. werk van hem gekocht.
Mogelijk kende hij Marinus zo goed dat deze bij hem ‘over de vloer kwam’. Het zou goed kunnen en is aannemelijk omdat Marinus net voor de eeuwwisseling een schilderij maakt van de oudste zoon van Heinrich, Wilhelm. De voorstudie, die in houtskool gemaakt is voor dit portret in olieverf, is in de familie bewaard gebleven. Van het uiteindelijk schilderij is niet bekend waar het zich nu bevindt. In ieder geval weten we uit een artikel uit De Amsterdammer (later de Groene Amsterdammer geheten) van 23 februari 1913 getiteld Kinderportretten in den Rotterdamschen Kunstkring dat het indertijd tentoongesteld is en er wordt zelfs lovend over geschreven in een kunstboek uit 1909. Het artikel en het betreffende stuk uit het boek zijn onderstaand te zien.

De reden dat het op doek geschilderde portret van Wilhelm niet meer in familiebezit is, heeft te maken met de Tweede Wereldoorlog. Wilhelm neemt het doek mee naar Nederlands-Indië. Dat weten we uit correspondentie van Wilhelm met zijn vriend in Parijs. Hij schrijft dat hij zich zorgen maakt over de staat waarin het schilderij komt te verkeren. Dat heeft alles te maken met het warme, vochtige klimaat dat het doek en de verf aantast. Hij vraagt zijn vriend of die iemand kent die het portret kan restaureren en het kan behandelen tegen de vochtige omstandigheden. Niet lang daarna vallen de Japanners Nederlands Indië binnen en moet Wilhelm zich in de strijd mengen. Hij overleeft de gevechten, helaas overlijdt in Thailand bij het werken aan de Birma spoorlijn. Zijn vrouw en kinderen overleven de oorlog gelukkig wel en vertrekken uit Nederlands-Indië.Het schilderij en alles van waarde zal ongetwijfeld uit de woning verdwenen zijn. Het feit dat de houtskooltekening nog in familiebezit is, duidt er op dat die mogelijk nog in Den Haag was, hoewel de vraag is bij wie dan, want de Hetzels lijken zich allemaal in Nederlands-Indië te bevinden. Misschien dat de moeder van Wilhelm, Maria, toch nog tijdig, net voor de aanvang van de oorlog, naar Den Haag is terug gekeerd.

De foto rechts is een ander jongensportret geschilderd door van der Maarel dat gepubliceerd wordt in een uitgave van Elsevier van februari 1900 waarin G.H. Marius schrijft over portretten en dat sommige portretten zo levensecht zijn dat mensen er van schrikken.  Het artikel heet ‘Een praatje over portretten’.

De foto links is ook van de hand van van der Maarel. Het is de dochter van Hendrik Willem Mesdag, ook een schilder die tot de Haagse School behoort en werkend lid was van de Pulchri Studio.

De kunsthandel E.J. van Wisselingh werd opgericht in 1838 en is nu gevestigd in Haarlem.
Rond de eeuwwisseling werd daar het werk van de belangrijkste Nederlandse en Franse kunstenaars uit de tweede helft van de negentiende eeuw en het begin van de twintigste eeuw met spraakmakende transacties en exposities verhandeld.
Enkele van de Nederlandse kunstenaars die veel van hun werken bij Van Wisselingh verkochten, waren Matthijs Maris, Marius Bauer, George Hendrik Breitner, Willem Witsen en Willem de Zwart. Maar ook beroemde werken van Gustave Courbet, Daumier en Jongkind wisselden hier van eigenaar.
Er was in de tijd van Heinrich een aantal vestigingen waaronder op het Spui en het Rokin in Amsterdam en in Londen. De vestiging op het Buitenhof 48 werd al voor 1930 opgeheven, maar hij heeft vast tijd genoeg gehad om daar stukken voor zijn collectie aan te schaffen.