Andries Timmenga

Naar menu Selius

Schema vrouwen en kinderen

Persoon	Andries Selius Timmenga
Ouders:	Selius Jelles Timmenga en Pierkje Andries Hiemstra
Geboortedatum:	15 april 1890, Easterein
Huwelijk:	13 augustus 1919 – Aukje Lyckles Boersma
Overlijdensdatum:	22 januari 1940, Wytmarsum
Link naar GenealogieOnline:	——>

Geboorte en Jeugd

Andries wordt geboren in Oosterend op 15 april 1890 als zoon van Selius en Pierkje. Hij wordt genoemd naar de vader van Pierkje, Andries Jentjes Hiemstra. Hij is de derde zoon in het gezin, maar alleen zijn broer Jelle leeft nog en is zes jaar ouder dan Andries. Broertje Andries wordt geboren en sterft in 1886. Hij heeft ook een drie jaar ouder zusje, Jeltje. Twee jaar later wordt broertje Arjen Gerben geboren en zusje Geertje sluit de rij in 1895.
Waarschijnlijk landt Andries in een redelijk zacht bedje. Vader Selius heeft flink aan de weg getimmerd en behoort al tot de notabelen en welgestelden van de gemeente Hennaarderadeel. Er is dus geld genoeg om Andries een fijne jeugd te geven waarin hij kan spelen en leren. Hij zal best eens een kijkje genomen hebben in het timmerbedrijf van vader Selius en ook meegegaan zijn naar verkopingen, maar wat hem blijkbaar het meeste aanspreekt zijn de dingen die zijn vader bouwt en ontwerpt. We weten in ieder geval dat hij met Selius aan bouwprojecten gewerkt heeft. Hij zal een opleiding gevolgd hebben als bouwkundige want als hij in 1918, hij is dan 28, het ouderlijk huis verlaat en naar Leeuwarden verhuist wordt hij bouwkundige genoemd en is zijn functie Hoofdopzichter.

Nationale Militie

In Nederland werd in 1811 de dienstplicht (conscriptie) ingevoerd. Vóór de Franse overheersing bestond het leger uit vreemdelingen, landlopers en avonturiers. In 1814 werd bepaald dat op iedere 100 inwoners één militielid moest worden aangewezen. In 1815 werd daartoe de eerste Militiewet van kracht en deze werd twee jaar later vervangen door de wet voor oprichting van de Nationale Militie. Omdat er met vrijwilligers alleen niet aan de norm werd voldaan, bestond de Nationale Militie vanaf toen, naast de vrijwilligers, uit ingelote dienstplichtigen. Voor de loting moest iedere mannelijke inwoner die dat jaar zijn negentiende levensjaar zou bereiken zich inschrijven in de woonplaats van zijn ouders. Dat is voor Andries dus het jaar 1909.

Tijdens de loting werd een lotingsregister aangelegd op nummer van het lot van de ingeschrevene. Daarna gingen de lotingsregisters naar de militieraad, die de verzoeken tot vrijstelling, in verband met lichamelijke gebreken of broederdienst, beoordeelde. Na beëindiging van zijn werkzaamheden leverde de militieraad alle registers in bij de Commissaris van de Koningin. Het dubbele exemplaar van de lotingsregisters stuurde de raad naar de gemeenten. Nadat bekend was hoeveel dienstplichtigen nodig waren, zorgde de Commissaris van de Koningin via de burgemeesters voor het oproepen van de lotelingen.

Het is 1919 en Andries doet mee met de loting. We zien de uitslag in de krant en ook in het register. Hij is tot den dienst aangewezen. Hij heeft ook geen reden opgegeven om hier onderuit te komen. Dat heeft vader Selius indertijd wel gedaan, vanwege broederdienst en dat is hem gelukt. Hoewel hij maar één oudere broer had, Jacobus, hoefde Selius niet in dienst.

Huwelijk met Aukje Boersma

Aukje Boersma, dochter van Lyckle Willems Boersma en Trijntje Rijpma, en Andries trouwen op woensdag 13 augustus 1919 in Wonseradeel. Aukje is dan 24 jaar oud en Andries 29. Aukje woont bij vader en moeder Boersma in Wonseradeel en Andries in woont in Leeuwarden. Het is een zeer zonnige en warme dag (ongeveer 25 graden), de Eerste Wereldoorlog is 11 november het jaar er voor afgelopen en enkele weken geleden (op 28 juni) is de Vrede van Versailles gesloten. Alles lijkt het kersverse echtpaar mee te zitten om samen van het leven te genieten. Beiden komen uit een welgesteld gezin. De vader van Aukje is eigenaar van een schildersbedrijf in Witmarsum en diaken van de Hervormde Gemeente aldaar. Dat de vader van Andries ‘goed geboerd’ heeft weten we.
Ze krijgen twee kinderen, Nini en Selius en lijken een goed en modern huwelijk te hebben. Andries heeft een goede baan en wordt gerespecteerd en Aukje zet zich in voor de gemeenschap en richt zich daarbij vooral op het onderwijs door o.a. deel te nemen in de oudercommissie van de school in Witmarsum.
Nadat Andries veel te jong overlijdt en Aukje als 44 jarige weduwe achterblijft, hertrouwt ze niet maar blijft tot haar dood (in 1982, ze is dan 86) alleen in Witmarsum wonen.

De huwelijkse bijlagen zijn op Family Search te vinden. In het boek Wonseradeel Huwelijkse bijlagen 1913-1921, vanaf bladzijde 2665. Klik hier om de bijlagen te zien.

De twee kinderen van Andries en Aukje heten Selius en Nini. Nini is een roepnaam, ze heet officieel Trijntje.

De woningen van Andries en Aukje

Andries en Aukje wonen vlak na hun huwelijk in 1919 in Leeuwarden in de Baljéestraat op nummer 8. Dat huis bestaat niet meer maar heeft plaats moeten maken voor een groot kantoorpand. Andries woont voor het huwelijk al in Leeuwarden vanaf 17 december 1918 op de Wirdumerdijk 30-boven (zie foto links). Hij is dan al bouwkundige. Hij heeft in deze gemeente als hoofdopzichter gewerkt. We weten niet of het voor de gemeente Leeuwarden was of voor een bedrijf. Het eerste is het meest aannemelijke.

Het adres Nieuwestad 33 wordt ook genoemd, dus Andries en Aukje zullen daar ook nog kort gewoond hebben voordat ze op 21 april 1921 naar Witmarsum vertrekken.
Pas in 1930 krijgen we een nieuw adres te zien. Er wordt in de krant bericht over het feit dat Witmarsum uitbreidt en dat de Gemeente-architect A. Timmenga aan de Bolswarderweg ‘eene woning zal laten bouwen die zeker wel naar moderne eischen zal worden uitgevoerd’. Het huisnummer zien we dan nog niet maar dat wordt genoteerd bij de kentekenregistratie in 1938 en het is nummer 30. De Bolswarderweg bestaat niet meer, maar er is een oude foto bewaard gebleven waarop te zien is dat het een chique straat was met mooie huizen langs de trambaan.

Maar het zou vreemd zijn als al die mooie panden gezamenlijk met de straatnaam verdwenen zouden zijn. Gebaseerd op de foto bovenstaand en kijkend naar de positie van de straat ten opzichte van de kerk op de achtergrond, lijkt het er op alsof de naam van de straat nu de ‘van Aylvaweg’ is. Als we daar nummer 30 bekijken is het een huis uit de dertiger jaren en passend bij de status van Andries.

Links van van Aylvaweg 30 in Witmarsum

Nieuwestad in Leeuwarden. Het pand waar Aukje en Andries woonden bestaat niet meer al zodanig.

Van Aylvaweg vanuit ongeveer dezelfde positie als de foto uit de vorige eeuw van de Bolswarderstraat bovenstaand.

De persoon Andries

Andries wordt aan het einde van zijn leven omschreven als joviaal. En zo ziet hij er ook uit op de foto waar hij genoeglijk kijkend bij zijn auto lijkt te staan. Hij is ook vast een levensgenieter, zijn toch wel iets prominente buikje wijst daar op en ook de aanschaf van zijn auto’s en huis. Hij lijkt geen handelaar te zijn, net als vader Selius, maar wel geïnteresseerd in infrastructuur en bouw. Hij wordt dan ook hoofdopzichter in Leeuwarden, Gemeente-architect en Gemeenteopzichter / Directeur Gemeentewerken. Hij heeft het grootste deel van zijn werkzame leven bij de Gemeente Wonseradeel gewerkt en, anders dan vader Selius, heeft het daar ook zo’n beetje bij gehouden.

En geef hem eens ongelijk. Het geeft hem positie en hij kan zich bezighouden met de dingen waar hij blijkbaar interesse in heeft. Hij solliciteert bij een aantal gemeentes als gemeente-architect voordat hij in Wonseradeel wordt aangesteld, dus hij heeft dit beroep echt geambieerd. Bovendien treft hij een bijzonder interessante periode voor de Gemeente Wonseradeel één van de partijen in de beslissing om de Afsluitdijk aan te leggen en één van de Gemeentes die mee heeft gewerkt aan de bouw er van. En als gemeenteopzichter en stadsarchitect en later directeur gemeentewerken is Andries daar vol bij betrokken geweest.
Hoewel Andries wel maatschappelijk betrokken is, is dat maar een fractie van wat vader Selius heeft gedaan. Hij is wel kerkelijker dan Selius want is nog lid van een kiescommissie voor de kerk in Witmarsum.

Andries en zijn werk

In zijn jongste jaren lijkt Andries met Selius te werken, of op voorspraak van zijn vader. Hij wint een aanbesteding en vraagt naar plempzand voor de melkfabriek, ook verstrekt hij, in de traditie van zijn vader, grootvader en overgrootvader inlichtingen bij een aanbesteding. In 1918 verhuist hij naar Leeuwarden. Hij wordt dan bouwkundige genoemd. In 1921 zien we hem beroepsmatig in Leeuwarden. Hij solliciteert in Opsterland voor de positie van Gemeente-architect en wordt daarbij aangeduid als Hoofdopzichter te Leeuwarden.

17 november 1911

31 augustus 1915

11 september 1915

25 januari 1921

Sollicitaties

In 1917 probeert Andries al een baan te krijgen als gemeente-architect en wel in Baarderadeel. Hij wordt helaas niet door de raad aldaar gekozen. In 1921 solliciteert Andries bij twee gemeentes als gemeente-architect, het zijn de gemeentes Opsterland en Bolsward. Bij Opsterland zien we dat er helaas een ander verkozen wordt. Bij de sollicitatie van Bolsward trekt hij zich terug vanwege de benoeming in Wonseradeel. We lezen dat in de Leeuwarder Courant van 13 april 1921. Mogelijk is bij de benoeming in Wonseradeel invloed uitgeoefend door vader Selius of door schoonvader Lyckle Boersma. Dat was in die tijd zeker nodig want de benoeming ging op voorspraak en er werd over gestemd in de Gemeenteraad. Ook had Andries al goede ervaring opgedaan als hoofdopzichter in Leeuwarden. Aukje en Andries verhuizen van Leeuwarden naar Witmarsum in april 1921 wanneer zijn loopbaan bij de Gemeente Wonseradeel aanvang neemt.

10 februari 1917

25 januari 1921

25 maart 1921 13 april 1921

Werkzaamheden voor de Gemeente Wonseradeel

Gedurende bijna 20 jaar is Andries Gemeente-architect en Gemeente-opzichter geweest. Het was de bedoeling hem Directeur Gemeentewerken te maken, dan is officieel nooit gebeurd, maar in kranten valt te lezen dat men hem wel als dusdanig beschouwde. Onderstaand wat opvallende, aansprekende dingen als voorbeelden van een mooie carrière bij een mooie gemeente. We denken dat Andries zijn werk met veel genoegen en inzet gedaan heeft en met de nodige sjeu.

Het meest aansprekende deel van het werk van Andries ligt rond de bouw van de Afsluitdijk. Wonseradeel is de gemeente waar de Afsluitdijk Friesland ‘raakt’ en is dus betrokken bij de onderhandelingen over financiering en leveren van arbeidskrachten, etc. Andries als gemeente-architect, vooral gespecialiseerd in wegenbouw, zal vergaderingen meegemaakt hebben of op zijn minst aan de raad en B&W van de gemeente advies hebben gegeven. De bouwwerkzaamheden heeft hij begeleid en hij heeft toezicht gehouden.

Bovendien kreeg hij te maken met de aanvraag van het plaatsje Makkum dat ook tot Wonseradeel behoorde tot de aanleg van een kanaal. De aanleiding van de vraag was de Zuiderzee werken. Men zag kans om de Makkumer haven, die bijna geheel haar functie verloren had, weer nieuw leven in te blazen. In een stuk geschreven in september 2001 door O. Gielstra wordt er interessant en uitgebreid over verhaald. Andries wordt op pagina 8 genoemd.

De Afsluitdijk zal hem bezig hebben gehouden vanaf de start bij de Gemeente in 1921 tot de afronding van de bouw in 1932 en in de jaren er na, zoals blijkt uit het volgende. In 1933 wordt er in Wonseradeel een speciale vergadering gehouden in verband met de installatie van een nieuwe burgemeester. In het uitvoerige verslag over de vergadering wordt zowel de Afsluitdijk als speerpunt genoemd en wordt Andries uitvoerig geprezen. Het artikel staat in de Leeuwarder Courant van 16 juni en is hier te lezen.(Het opent in een nieuw scherm via Delpher)
Er is een interessante website speciaal geweid aan de Afsluitdijk, waar ook iets over de historie te lezen is en mooie foto’s over de aanleg te zien zijn. Klik hier om die site te bezoeken.

Het is december 1930 en de gemeentebegroting komt aan bod in de raadsvergadering. Er is nogal wat kritiek op B&W en ook op Andries. Gelukkig zijn er mensen die het voor hem opnemen en hij wordt uiteindelijk een eersteklas ambtenaar genoemd. Het artikel staat in de Leeuwarder Courant van 29 december en is hier te lezen. (Het opent in een nieuw scherm via Delpher)

In december 1934 lezen we, wederom in een verslag van een raadsvergadering, dat Andries technisch advies geeft over een belangrijke voorgenomen overname door de Provincie. Het betreft het overnemen van het elektriciteitsbedrijf in Wonseradeel. Volgens het krantenartikel is het een slepende kwestie en ook nu is er blijkens het verslag veel weerstand. Het artikel staat in de Leeuwarder Courant van 14 december en is hier te lezen. (Het opent in een nieuw scherm via Delpher)

Uit een stukje in de krant naar aanleiding van het overlijden van Andries vinden we misschien nog wel de meeste informatie over zijn werkzaamheden voor de gemeente Wonseradeel. Er is een heel opvallend onderdeel bij: De bouw van de elektriciteitscentrale in Grouw. En die komt ons bekend voor. Die bouw heeft hij niet tijdens zijn werkzaamheden voor de Gemeente Wonseradeel gedaan, want die vond plaats in 1911, Andries is dan 22. Vader Selius heeft de aanbesteding van de bouw van de centrale gewonnen. Blijkbaar was Andries de opzichter of degene die de bouw begeleide voor Selius. Dat versterkt het vermoeden dat hij voordat hij aan de slag ging in Leeuwarden voor Selius gewerkt heeft. Hij dingt in 1911 ook onder eigen titel mee naar een aan de elektriciteitscentrale gerelateerde aanbesteding. Het gaat om walbeschoeiing en bestrating. Hij is de laagste inschrijver en de opdracht wordt hem gegund.

De schoonheidscommissie

In 1929, Andries is dan 39 jaar oud, wordt hij gekozen als lid van de Provinciale schoonheidscommissie. Hij behoorde daarmee tot de personen die aan de tweede termijn meededen van deze commissie die eind 1925 werd opgericht. Het is een prestigieuze benoeming waarbij er invloed kan worden uitgeoefend op wat er in Friesland wordt gebouw.

Op initiatief van de commissaris der koningin in de provincie Friesland, mr. P.A.V. baron van Harinxma thoe Slooten (onderstaand op de foto met koningin Wilhelmina), hield A. Baart, architect te Leeuwarden, op 15 juni 1925 een lezing over het onderwerp: `Ontsiering van stad en land door minder gelukkige bouwpraktijken en de middelen, die ter voorkoming daarvan kunnen worden aangewend’. Het doel van deze lezing, waarvoor alle gemeentebesturen in Friesland waren uitgenodigd, was om in navolging van enige andere provincies ook in Friesland een commissie in te stellen, die adviezen zou kunnen uitbrengen over bouwontwerpen die bij haar ingediend werden.

Mede namens het College van Gedeputeerde Staten werd door de commissaris der koningin een rondschrijven aan de gemeentebesturen gericht met het verzoek om mede te werken bij het opnemen van een welstandsbepaling in de gemeentelijke bouwverordeningen. Deze had tot doel om aan het verlenen van een bouwvergunning de voorwaarde te verbinden, dat `het gebouw met alles wat daarbij hoorde, noch op zichzelf, noch in verband met de omgeving, aanstoot zou kunnen geven’. Verschillende gemeenten voegden daarop een welstandsbepaling aan de bouwverordening toe en verleenden hun medewerking bij het tot stand komen van de adviescommissie.

Op 23 september 1925 werden op voordracht van de commissaris der koningin door Gedeputeerde Staten voor een periode van drie jaren de eerste leden van deze adviescommissie benoemd. De naam werd: `Provinciale Friesche Adviescommissie ter wering van inbreuk op de schoonheid van stad en land’. Er was onmiddellijk een redelijk aantal gemeenten dat bouwplannen ter beoordeling inzond.

Deze Friese Schoonheidscommissie bestaat nog en draagt nu de naam Hûs en hiem, welstandsadvisering en monumentenzorg. Lees hier meer over de historie van de commissie.

Dit is een deel van het artikel waarin vermeld wordt dat Andries benoemd wordt als lid van de Schoonheidscommissie. Het artikel geeft verder nog interessante informatie over o.a. wat de commissie beoogt. Zie hier het volledige artikel (links boven op de pagina die opent via Delpher)

Diverse

Andries wordt gevraagd voor een aantal goede doelen of verenigingen. Soms in een controlerende rol, bijvoorbeeld in 1934 als hij de financiën van het Volksonderwijs in Wonseradeel controleert, soms als bestuurslid zoals in 1935 van het leesgezelschap Witmarsum. Onderstaand wat leuke voorbeelden van verschillende functies en rollen die Andries vervuld, al of niet gerelateerd aan zijn werk.

1930 Bond van Hoofden van Gemeentewerken in Nederland

 

Gezien zijn functie is hij logischerwijze lid van deze bond. In een verslag van de ledenvergadering van dinsdag 3 juni 1930 wordt hij genoemd. Hij is nogal ernstig ziek geweest, maar nu hersteld gelukkig. Het zal niet om een verkoudheidje gegaan zijn als het in de notulen terechtkomt. Het Friesch Dagblad plaatst op 4 juni 1930 een stuk over de ledenvergadering.

1932 Jurylid bij een prijsvraag in Leeuwarden

Hij is jurylid bij een prijsvraag in 1932. Het gaat om een te bouwen jeugdherberg in Leeuwarden. Blijkbaar heeft Andries daar nog zo zijn contacten dat hij gevraagd wordt om te jureren. De bedoeling is dat de herberg gebouwd wordt door werkeloze jongeren ter ontwikkeling en ontspanning. Even later komt wel een beetje de aap uit de mouw als er gesteld wordt dat er op deze manier de mogelijkheid bestaat om op economische wijze een jeugdherberg in de hoofdstad van Friesland te verkrijgen.

1933 Presentatie over dorpskerken

Op een gemeenteavond van de Hervormde Gemeente in Witmarsum op 22 februari 1933 worden mensen vermaakt met het voorlezen van een stukje dat tot eerbied wil opwekken een lezing over ‘christendom en de Wereld’ en een presentatie met lichtbeelden van Andries met als onderwerp dorpskerken. Uiteraard komt ook de kerk van Witmarsum aan bod. Het Leeuwarder Nieuwsblad doet er twee dagen later verslag van.

Voor de lichtbeelden zal Andries waarschijnlijk een toverlantaarn gebruikt hebben. De eerste diaprojector werd pas in 1937 geïntroduceerd door het bedrijf Kodak.
Een toverlantaarn is een apparaat waarmee doorzichtige afbeeldingen geprojecteerd kunnen worden. Dat waren in de tijd van Andries meestal afbeeldingen op glasplaatjes. De toverlantaarn is waarschijnlijk uitgevonden door Christiaan Huygens rond 1654, hoewel ook wel beweerd wordt dat Leonardo da Vinci anderhalve eeuw eerder experimenteerde met een soort lanterna magica. De fotografie was destijds nog niet uitgevonden en de toverlantaarn werkte daarom met handgeschilderde afbeeldingen, in plaats van de foto’s waar Andries vast mee gewerkt heeft.

Links een toverlantaarn uit 1930.

1934 Getuige bij vernieling van een hek

Andries is getuige bij het vernielen van een hek door een vrouw van 64 die vindt dat haar door de Gemeente Wonseradeel grond wordt afgenomen. Andries zal wel gehoord zijn uit hoofde van zijn functie in plaats van dat hij daadwerkelijk getuige was van het gebeuren. Dat zou wel heel toevallig geweest zijn. Al vanaf 1832 bestaat het Kadaster in Nederland, dus de vrouw had daar het beste navraag kunnen doen in plaats van alle moeite te doen om een hek te slopen waar haar man dan ook nog voor moest dokken. Voor 1885 had ze nog een zaak kunnen hebben, want toe werd er nog niet nauwkeurig genoeg gemeten.
In 1885 begint de Rijkscommissie voor graadmeting en waterpassing, het huidige Nederlands Centrum voor Geodesie en Geo-informatica (NCG), daarom met de opbouw van een nationaal driehoeksnet. Van markante punten, meestal spitsen van kerktorens, worden zeer nauwkeurig de x- en y-coördinaten berekend. De Onze Lieve Vrouwetoren in Amersfoort wordt het nulpunt van het assenstelsel waaraan de coördinaten zijn gerelateerd. Om praktische redenen verschuift het nulpunt rond 1960 naar een fictief punt in Frankrijk.

De Rijkscommissie begint met het opmeten van circa 77 punten verspreid over het land, het eerste-orde net. Later worden tussenliggende punten gemeten en berekend. Het complete net van de Rijksdriehoeksmeting, in totaal circa 5.600 coördinaatpunten, is in 1928 klaar. Sinds 1930 is het Kadaster verantwoordelijk voor het in stand houden van de RD-punten.

1939 Een kordaat optreden

 

We laten de advertentie uit het Friesch Dagblad van 19 oktober 1939 het beste voor zichzelf spreken.

Andries en de kerk

Anders dan bij zijn voorouders in Oosterend sluit Andries zich wel aan bij een kerkgemeenschap. Het is de Nederlands Hervormde kerk in Witmarsum. Hij is hier zelfs kerkvoogd want in 1930 zien we een bericht dat hij bedankt en dus vervangen moet worden.

In 1931 wordt hij gekozen als lid van de kiescommissie.

Het overlijden van Andries

Andries overlijdt al op 49 jarige leeftijd op 22 januari 1940, veel te jong, als hij nog midden in het leven staat. Een paar maanden later op 10 mei begint voor Nederland de Tweede Wereldoorlog, die heeft Andries net niet meegemaakt. Hij wordt begraven in Witmarsum.
Het is een schok voor iedereen en de krant staat vol met advertenties. Dat hij een bekend persoon is in Friesland wordt extra duidelijk aan het einde van het jaar 1940. De Leeuwarder Courant plaatst op de laatste dag van het jaar een pagina groot overzicht met de titel ‘Wie in 1940 heengingen’. Onder ‘Friesland’ vinden we Andries terug. Heel uitzonderlijk als je bedenkt dat er in het eerste oorlogsjaar veel mensen zijn omgekomen. Om dan toch genoemd te worden, zegt iets over de status van Andries en misschien ook wel iets over het feit dat hij geliefd was.

In de raadsvergadering van maart wordt er aandacht besteed aan zijn overlijden. Het Friesch Dagblag doet daar verslag van op 11 maart. Zie het knipsel rechts.

Dat hij geliefd was en gerespecteerd blijkt wel uit de vele berichten en overlijdensberichten in de krant en de lovende woorden die gesproken worden. Nu is het spreekwoord wel ‘over de doden niet dan goeds’ en zal hij zijn ‘dingetjes’ wel gehad hebben, maar sommige dingen hadden niet geschreven hoeven worden en de woorden zijn bijzonder lovend. Ze zullen dus wel gemeend zijn en weergeven dat Andries zich daadwerkelijk met verve, overtuiging en charme ingezet heeft bij zijn werk en ook bij de andere dingen waar hij aan bijgedragen heeft.

Leeuwarder Courant – 31 december 1940

Klik op de afbeelding om de pagina via Delpher beter te kunnen zien.

Rouwadvertenties

Teraardebestelling en herdenking

Bronnen en foto’s: Tresoar, isgeschiedenis.nl, flickr.com, howstuffworks.com, wikipedia, valuta.nl, CBS, Leeuwarder Courant, commons,wikimedia, Delpher, refdag.nl, husenhiem.nl, de Moanne, enforz.nl, kadaster.nl, fotoleren.nl, archiprix.nl, noordoostpolder.nl, frieslandwonderland.nl, militieregisters.nl, hetutrechtsarchief.nl, Aldnijs uitgegeven door Stichting Ald Makkum e.o. – over het kanaal in Makkum – geschreven door O. Gielstra

Naar menu Selius

Schema vrouwen en kinderen