Adrianus Cornelis Gerardus Mallee

Hoofdperson: Adrianus Cornelis Gerardus Mallee
Ouders: Marinus Adrianus Mallee en Geertruida van Wijk
Geboorte: 8 mei 1876, Den Haag – Zuid-Holland
Huwelijk: 23 april 1902, Den Haag – Zuid-Holland
Huwelijkspartner: Susanna Clasina van der Wal
Overlijden: Na 1935

 

Geboorte

Adrianus wordt geboren op 8 mei 1876 in Den Haag. Hij is het zevende kind van Marinus Adrianus en Geertruida van Wijk. Vader Marinus is goudsmid. Adrianus heeft vier oudere zussen en twee oudere broers. Na hem wordt in 1879 nog één zusje geboren. De oudste zus, Adriana, is 18 jaar ouder en overlijdt al als hij pas zes jaar oud is. Twee jaar later overlijdt ook een jonger zusje, Cornelia, zij wordt slechts 10 jaar oud.
Oudste broer Martinus, 16 jaar ouder, trouwt als Adrianus 11 jaar oud is. Als hij 15 jaar oud is, gaan broer Jacobus en zus Maria het huis uit, zij huwen in hetzelfde jaar namelijk 1891.

18760510 - Geboorteaangifte Adrianus Mallee
Geboorteaangifte van Adrianus op 10 mei 1876

 

Huwelijk

Adrianus trouwt op 23 april 1902 in Den Haag met de net een paar maanden oudere Susanna Clasina van der Wal, dochter van Johannes Reinier van der Wal, kleermaker en Antonia Maria Erkens.

1902-huwelijk Adrianus Mallee en Susanna van der Wal
Deel van de huwelijksakte van Adrianus en Susanna. Heel moeilijk te lezen, maar de moeders van de beide jonggehuwden hebben niet getekend. Er staat hierover: “onderteekend met de comparanten, de beide vaders en de getuigen; de beide moeders hebben verklaard niet te kunnen schrijven wegens ongeleerdheid”
Twee jaar na het huwelijk staat het jonge gezin ingeschreven op de van Dijckstraat 109 in Den Haag. Waarschijnlijk woont het echtpaar eerder op de van Dijckstraat 60. Pas in 1925 verhuizen Adrianus en Susanna naar de 2e Calandstraat.

Rechts een foto van de van Dijckstraat uit 1930, onderstaand de eerste huwelijksaankondiging in de Haagsche Courant van 14 april 1902.

19020414-hc-eerste-huwelijksaankondiging

 1930-van Dijckstraat

 

Susanna Clasina van der Wal

19351223-overlijden-suzannaarnhem-1880Susanna wordt geboren in Arnhem op 24 december 1875 en verhuist volgens het bevolkingsregister in november 1900 vanuit Arnhem naar Den Haag. Het is niet duidelijk waarom ze verhuist, maar ze vertrekt niet samen met haar ouders, want die wonen bij haar huwelijk nog in Arnhem, dus het zal waarschijnlijk voor haar werk geweest zijn. Haar vader, in 1850 (21 januari) geboren in Arnhem, staat later wel vermeld in het Haagse bevolkingsregister. Hij woont in 1924 in de Rochussenstraat 144 in Den Haag (Schilderswijk), dus is later wel verkast naar Den Haag. In 1925 vertrekt hij naar Amsterdam, naar de Krommeniestraat 24I. Ook de broer van Susanna, Reinier Hendrikus, kleermaker, trouwt (in 1912) en woont in Den Haag.

Ze overlijdt als ze pas 59 jaar oud is net voor de kerst op 23 december 1935.

Kinderen

Het eerste kind, Geertruida, wordt vier maanden na het huwelijk geboren op 25 augustus 1902. Geertruida wordt vernoemd naar de moeder van Adrianus en volgens het bevolkingsregister wordt ze kantoorbediende. Twee jaar later volgt zoon Johannes Reinier, opvallend genoeg vernoemd naar de vader van Susanna en niet daar de vader van Adrianus, hij wordt kleermaker.

Dochter Antonia Maria, vernoemd naar de moeder van Susanna wordt een jaar later geboren en wordt kleermaakster. Weer een jaar later wordt de benjamin geboren, Adriana Susanna Clasina, vernoemd naar zowel haar vader als haar moeder. Weer is het opvallend dat de vader van Adrianus, Marinus Adrianus, niet vernoemd wordt. Adriana had toch gemakkelijk Marina kunnen heten, maar misschien valt te beargumenteren dat ze de tweede naam van haar opa meekrijgt.

Ook worden zowel zoon Johannes als dochter Antonia kleermaker, net als de vader van Susanne.

Reden kan zijn dat Adrianus uit een groot gezin komt. Wellicht hadden al zoveel van zijn broers en zussen hun vader vernoemd, dat hij er niet nog een Marinus aan toe wilde voegen. Ook kan het feit dat Antonia als tweede naam Maria heeft nog als vernoeming beschouwd worden.

Voornamen Geboortedatum Geboorteplaats
Geertruida 25 augustus 1902 Den Haag – Zuid-Holland
Johannes Reinier 6 februari 1904 Den Haag – Zuid-Holland
Antonia Maria 26 februari 1905 Den Haag – Zuid-Holland
Adriana Susanna Clasina 5 december 1906 Den Haag – Zuid-Holland

Omdat het gezin in Den Haag woont en dus dicht bij het strand, zal er zo nu en dan een dagje Scheveningen op het programma hebben gestaan. Hoe zag zo’n uitstapje er dan uit? Klik hier om er meer over te weten te komen.

Dochter Geertruida

Dochter Geertruida, roepnaam Truus, wordt bijna 93 jaar oud. Ze overlijdt op 3 april 1995 in Driebergen, Utrecht en wordt aldaar begraven op de Begraafplaats St. Petrus’ Banden aan de Drieklinken.

Ze legt op 5 oktober 1825 de kloostergelofte af in het moederhuis te Heerlen bij de Congregatie der Kleine Zusters van de Heilige Joseph. We zien dat ze in 1950 het zilveren jubileum viert, er wordt melding van gemaakt in De Tijd van 22 september 1950.

In het stukje wordt gesproken over haar werkzaamheden bij het sanatorium in Horn, Hornerheide.  Dit sanatorium was belangrijk voor Limburg vanwege de vele tuberculoselijders, de mijnen waren nu eenmaal niet zo best voor je longen. In ‘Met de minsten der Mijnen: Geschiedenis van de Kleine Zusters van de H. Joseph’ schrijft Gabrielle Maria Elisabeth Dorren er over. Zij noemt een aantal mensen die een belangrijke rol speelden in Hornerheide. Een daarvan is zuster Valesia die met name haar stempel drukte op de administratie die vanaf 1927 in handen was van de zusters.

Er is een pagina gewijd aan Zuster Valesia Mallee. Klik hier om de pagina te zien.

Zoon Johannes en dochter Antonia

Zoon Johannes Reinier trouwt op 18 augustus 1939 met de één jaar jongere Maria van Soldt die ook in Den Haag ter wereld gekomen is. Het is dan ook geen verrassing dat het paar in Den Haag huwt. Zij overlijdt in 1988, hij 15 jaar eerder op 2 oktober 1973. Hij is net geen 70 jaar oud geworden. Beiden overlijden in Den Haag.

Dochter Antonia Maria trouwt op 19 juni 1928, als ze 23 jaar oud is met de 5 jaar oudere Johannes Fredericus
Chaigneau geboren in Den Haag. Uiteraard vindt het huwelijk ook plaats in de residentiestad. Hij overlijdt jong, net geen 54 jaar oud, in 1954 in Rotterdam. Antonia overleeft hem ruim, ze overlijdt op 28 juni 1977 in Eindhoven, ze is 72 jaar oud geworden.

Beroep

Wandbeschildering
Adrianus is huisschilder en dat lijkt ook zijn eerste beroep te zijn. Zo staat hij te boek bij zijn huwelijk, bij de geboorte van zijn kinderen en ook op de huwelijksaktes van dochters Antonia en Antonia, die beiden in 1928 trouwen, staat hij vermeld als huisschilder. In 1931, bij het huwelijk van zoon Johannes, staat dat hij drogist is.
19310403-haagsche-courant-personeelsadvertentieBlijkbaar vond hij zichzelf in 1928 nog schilder, in 1931 meer drogist. De familie verhuist echter al in 1925 naar de 2e Calandstraat 46 waar de drogisterij gevestigd was. Het lijkt er op alsof Susanna in de eerste jaren de drogisterij gerund heeft en Adrianus nog een aantal jaren doorgewerkt heeft als huisschilder. Misschien om een basisinkomen te hebben, zodat de winkel tijd had om een klantenkring op te bouwen en er de nodige investeringen gedaan konden worden op interieur en natuurlijk de inkoop van producten.

Als het gezin een drogisterij start is Adrianus al net in de 50 dus het zal ook tijd geweest zijn om het toch wat zwaardere beroep van huisschilder langzaam vaarwel te zeggen. Langzaam, want in 1931 plaatst hij nog een advertentie waarin hij ook schilderwerk aanbiedt. De advertentie is rechts te zien en wordt geplaatst op 3 april in de Haagsche Courant.

Huisschilder

Adrianus neemt in 1903 mensen in dienst die hij wellicht zelf opleidt, of misschien is het de bedoeling dat ze al een vakopleiding hebben gevolgd. Huisschilder was echt een vak met een uitgebreide vakopleiding. Dat valt onderstaand te lezen. In 1923 plaatst hij een advertentie om zijn schilderwerk aan te prijzen. Hij vermeldt dat hij ook witwerk doet. Het was indertijd gebruikelijk om de wanden ook echt te decoreren vaak middels sjablonen, vandaar waarschijnlijk de toevoeging.

19030325-haagsche-courant-behangers-gezocht 19231218-haagsche-courant-verfwerk
25 maart 1903 – Haagsche Courant 18 december 1923 – Haagsche Courant
Het vak huisschilder

1905 - opleiding voor huisschildersDe huisschilder, die aan het eind van de 19e eeuw, begin 20ste eeuw werkte had vaak heel andere opdrachten dan de huidige schilders. Er was veel meer vraag naar decoratie schilderen en het opschilderen van sjablonen. Ook was er nog geen sprake van voorgefabriceerde, kunststof deuren en kozijnen, dus ook dat soort zaken moest veel vaker een likje verf hebben dan heden ten dage. Zonder de huidige vakmensen te kort te willen doen en er zijn er natuurlijk nog te vinden die allerlei moeilijke en traditionele technieken beheersen, je moest in die tijd als huisschilder buiten je vakmanschap, ook artistieke kwaliteiten hebben.
Dat is ook te zien op de foto links, waar in 1905 een aantal jongemannen opgeleid wordt tot huisschilder. Zonder de vakopleiding en een diploma kon je geen huisschilder worden. We zien op de foto dat het meer lijkt alsof de heren een schilderij gaan maken, dan dat er grote potten met verf staan en enorme kwasten. De opleiding richtte zich duidelijk ook op het schilderen van afbeeldingen en ander fijn schilderwerk.

Pas in de twintigste eeuw werd al dan niet gedecoreerd behang voor het gewone publiek betaalbaar en daarmee waren er minder huisschilders nodig. Misschien een reden voor Adrianus om te wisselen van beroep.

Sjabloonschilderen

Sjabloon voor muurschilderingIn de middeleeuwen, aan het eind van de 19de en in de vroege 20ste eeuw was het schilderen met behulp van sjablonen een veelgebruikte techniek. De schilder tekende zijn ontwerp met potlood op geolied tekenpapier of karton en sneed vervolgens de motieven uit. Ook metalen sjablonen werden gebruikt. Er moesten in deze tijd veel woningen gebouwd worden en met sjabloonwerk konden interieurs relatief snel gedecoreerd worden. Een kleine sjabloon industrie ontwikkelde zich, waarbij men patronen, van strak tot speels, kon kiezen uit voorbeeldboeken.

Drogist

1934 - 2e Calandstraat 46 Den Haag - Drogisterij fam Mallee

Rond 1930 wordt Adrianus drogist en zijn vrouw Susanna lijkt dat al eerder te zijn, vanaf 1925. De drogisterij is gevestigd in de 2e Calandstraat en is op de grote foto bovenstaand te zien. Adrianus heeft na het overlijden van Susanna in 1935 de zaak wel voortgezet.

19341009-haagsche-courant-gevonden-voorwerpenOp 9 oktober 1934 wordt er in de Haagsche Courant melding gedaan van gevonden voorwerpen. Blijkbaar staat er al langere tijd een herenfiets bij de drogisterij waarvan de eigenaar niet achterhaald kan worden.

Er is ook geschreven over de drogisterij, maar dat lijkt over de periode net na de Tweede Wereldoorlog te gaan, als de winkel is overgenomen door het echtpaar Krediet. Waarschijnlijk zag de winkel er wel ongeveer zo uit zoals die later ook was toen de zaak bestierd werd door de familie Krediet. Daar zijn onderstaand een aantal foto’s van en een stukje tekst geschreven door Anja Haasbeek.

 

Over drogisterij Caland rond de vijftiger jaren

Drogisterij Caland - blik door etalageruitOp de linkerhoek van het Laakhof en de Tweede Calandstraat was drogist Caland gevestigd. Een deur met een ronde boog gaf toegang tot de winkel.
Voorheen waren er kleine portiekjes voor de winkels.

De eigenaren, de heer en mevrouw Krediet waren daar als jonge ondernemers begonnen. De drogist fungeerde echt als een “winkel van sinkel”, waar alles te koop was. Goed luisterend naar de klanten, zorgden ze dat ze het allemaal in huis hadden. Met Sint Nicolaas waren er allerlei presentjes te koop en werd de etalage opgesierd met een kleine goedheiligman.
Ook met de kerst kon je er van alles kopen, van glimmende kerstballen tot sierlijke kaarsen, van met sneeuw bedekte kerkjes tot stalletjes met de herdertjes, van lampjes tot muziek makende klokken.
In plaats van het gewone assortiment van de geijkte geneesmiddelen, babyolie, waspoeder en toiletpapier, was de Drogist ook ruim voorzien in potjes en flesjes met geuren en kleuren.

Drogisterij Caland - interieurDrogisterij Caland - etalage met SinterklaasDrogisterij Caland - interieur en meneer Krediet

 

Uit de familieverhalen

1920-1940 VerfblikSunlight zeepHuidige generaties hebben de winkel van Adrianus en Susanna Mallee nog meegemaakt. Het was een drogisterij waar van alles verkocht werd, niet alleen zeepjes en pleisters, maar bijvoorbeeld ook verf. En dat is de connectie met het eerste beroep van Adrianus. Misschien wilde het echtpaar gewoon een winkel starten en was er ruimte voor een drogisterij, misschien heeft de verf en wellicht de leverancier er van er iets mee te maken.

Adrianus in de politiek?

19070611-haagsche-courant-info-stemmenDe advertentie rechts uit de Haagsche Courant van 11 juni 1907 lijkt o.a. te gaan over Adrianus. Er wordt genoemd dat mensen inlichtingen kunnen krijgen over de op handen zijnde Provinciale verkiezingen. Eén van de genoemde adressen is de van Dijkstraat 109. Juist bij dit adres staat overigens tussen haakjes ‘waarschijnlijk’.

Het is niet zeker of Adrianus degene was die de informatie zou gaan verstrekken, maar het gezin Mallee woont in die tijd wel op dit adres, dus ook dit is ‘waarschijnlijk’.
We zien dat het gaat om het Comité der vereenigde drie vrijzinnige groepen, namelijk de liberalen, vrijzinnig demokraten en oud-liberalen.

jacob-gerard-patijnDe Commissaris van de Koningin van Zuid-Holland in 1907 (van 1900 tot 1911) is de liberaal Jacob Gerard Patijn (te zien op de foto links). Hij was een aantal decennia daarvoor burgemeester van Den Haag.

Bronnen en foto’s: Delpher, Haags Gemeente Archief, hendrickdekeyser.nl, wiewaswie.nl, johanwitteman.nl, zilverbank.nl, bossche-encyclopedie.nl, haagsefotos.nl/Verhaal/laakkwartier/laakkwartier.pdf

 

Stamreeksschema Jansen Mallee
menu
(afgeschermd)